Thay đổi suy đoán từ dùng thử thất bại
Mai Quang Tuấn, sinh viên nhất ngành Kỹ thuật điện, Viện Kỹ thuật và Khoa học Máy tính, Đại học VinUni tự nhận có cách học khác người từ khi là học sinh. Đó là để dành tối đa thời gian học và có hạn các hoạt động của nhà trường.
Với nhiều chủ đề, anh chàng đạt giải Nhất Vật lý, kỳ thi học trò giỏi quốc gia năm học 2019-2020 tự tin, chỉ cần khoảng 10 phút đọc sách, xem Youtube để chớp lấy vấn đề. Bộ não đặc biệt của Tuấn sẽ ghi nhớ mọi thứ. Bởi thế, Tuấn tự nhận mình là sinh viên theo kiểu mẫu… lười.
Đó là nguyên do trong lượt tuyển trợ lý nghiên cứu của các giáo sư dịp học kì 1 tại VinUni, Mai Quang Tuấn không tham gia. Một phần vì lười, phần khác Tuấn muốn tự trau dồi kiến thức trước khi tham gia những dự án của các giáo sư vì lo không thực hiện được gì.
Sang học kì 2, Tuấn ngẫu nhiên được giới thiệu làm trợ lý nghiên cứu trong dự án nghiên cứu phần mềm AI, máy học vào y tế của giáo sư Đỗ Ngọc Minh, Phó hiệu trưởng Đại học VinUni. Đây cũng chính là khởi điểm của sự thay đổi mà bản thân Tuấn cũng không nghĩ là tới.
Các giáo sư của VinUni đồng hành cùng sinh viên trong các dự án nghiên cứu khoa học từ năm đầu tiên. Ảnh: VinUni.
Chàng cựu học sinh trường THPT chuyên Phan Bội Châu, Nghệ An vốn quen với những bài toán trong sách bỗng phải đối mặt với các bài toán thực. Đó là ứng dụng bổ trợ người bệnh uống thuốc đơn giản hơn, với điểm khó là thế nào chuyển chuẩn xác đơn thuốc thành một cuốn lịch thông minh nhắc nhở người bệnh. Ứng dụng cũng được nghĩ là “vị thầy thuốc AI” có thể chẩn đoán bệnh liên quan đến hô hấp không thua thiệt những chuyên gia y tế, hay một chiếc gối có thể theo dõi sức khỏe của người dùng…
Mọi thứ vượt xa “trường phái” 10 phút để hiểu vấn đề của Tuấn. Chàng sinh viên VinUni năm nhất vốn tự tin, bỗng được trải nghiệm cảm giác đi vào ngõ cụt khi giải những câu hỏi của đời thường.
Tuấn vẫn nhớ như in, những ngày bị “giày vò”, liên tục tìm ý tưởng, cách triển khai nhưng đều thất bại với dự án phần mềm hỗ trợ người bệnh uống thuốc. Nút thắt là thế nào có 1 thuật toán sửa lỗi chính tả khi chuyển đổi từ đơn thuốc bằng giấy sang phiên bản số. Điều này đặc biệt quan trọng, bởi chỉ một sai sót nhỏ, bệnh nhân có thể uống nhầm thuốc hoặc quá liều.
“Vì sao em không soi chiếu những chỗ sai chính tả với những từ gần nhất trong từ điển?”, câu hỏi tưởng chừng như dễ dàng của giáo sư Đỗ Ngọc Minh mở cánh cửa trong tâm trí Tuấn. Nhờ vậy, giải pháp mới được Tuấn và mọi người cùng phát triển cho kết quả tốt hơn hẳn trước đó.
“Em đã học được cách suy luận hoàn toàn khác. Trong thời gian dài, em cố gắng trở thành một người 'cái gì cũng biết' nhưng khi xử lý một vấn đề, lý thuyết là chưa đủ”, chàng trai trẻ nói.
Cơ hội “nhảy xuống nước” để chế tạo nên điều lớn lao
Mai Quang Tuấn cho biết, 1 loạt công trình phần mềm AI trong y tế của mình và các bạn cùng giáo sư đã bước vào thời kì hoàn thiện. Những dự án quá tầm 1 thời trong suy nghĩ của Tuấn nay đã được gần ngay trước mắt.
Điều đáng trân trọng trong suốt quãng thời gian qua với Tuấn là học hỏi được cách tư duy, kinh nghiệm nghiên cứu của những vị giáo sư đầu ngành tại VinUni. Ngoài ra còn là nhiều “người thầy” xung quanh Tuấn – những bạn học không những có kiến thức, khả năng phản biện tốt mà còn giàu ý tưởng sáng tạo và có nghiệp vụ thuyết trình tốt,
Mai Quang Tuấn cùng các thành viên trong CLB Kỹ thuật VinUni (hàng trước, thứ hai từ phải sang). Ảnh: VinUni.
Vòng tuần hoàn có ý tưởng, triển khai, thất bại, rồi lại thành lập ý tưởng mới… với Tuấn là những điều quý báu. Tuấn nhận biết động lực quyết định cho sự thành đạt của nghiên cứu, là sự bền bỉ, kiên nhẫn, quyết tâm góp nhặt từng chút kiến thức và thay đổi tư duy.
Đó cũng là những điều chàng sinh viên Việt đã viết khi xin việc vào làm thực tập sinh chương trình thực tập tại Trung tâm phần mềm siêu máy tính quốc gia (NCSA), thuộc Đại học Illinois (Mỹ), một địa điểm nổi tiếng của giới nghiên cứu. Cùng đăng ký với Tuấn vào nơi này là lứa sinh viên xuất sắc trong ngành học máy (machine learning) của Mỹ và nhiều nước khác, với tỷ lệ “chọi” cao.
Trong hồ sơ của chàng trai Việt, Tuấn trả lời cho câu hỏi nguyên nhân tham dự dự án bằng nội dung tưởng như lạc đề. Một câu truyện thật về quá trình thay đổi của mình từ khi bước vào năm nhất và những dự án em đang nghiên cứu cùng những giáo sư của VinUni.
Hội đồng tại NCSA sau kia đã chọn cậu sinh viên Việt để nghiên cứu dự án về thị giác máy tính, giúp nhận diện xúc cảm thiếu tích cực của các đối tượng được ghi hình. Nếu thành công, giải pháp này còn cũng có thể có thể áp dụng với hệ thống camera để sớm cảnh báo đối tượng nguy hiểm.
Dõi theo Tuấn từ các bước tập đứng ban đầu, giáo sư Đỗ Ngọc Minh so sánh qui trình thay đổi ấy giống như tập bơi. Mọi động tác bất kì ai cũng cũng đều có thể thuộc lòng, nhưng điều cần có là nhảy xuống nước. Đây mới là công đoạn học tốt nhất bởi chính sinh viên biết mình thiếu gì, cần gì. Từ những cú vấp ngã, điều sinh viên tìm ra ngoài kiến thức còn là cách tiếp cận, kĩ năng xử lý vấn đề và đặc biệt, là khả năng tự vận động bản thân.
Tại VinUni, kĩ năng này được đào tạo ngay cho sinh viên năm nhất, bằng phương pháp “nhúng” họ vào các dự án nghiên cứu khoa học cùng các giáo sư – một cách thức “huấn luyện” đặc biệt ít thấy.
Theo giáo sư Minh, ngoài sự đầu tư lớn từ nhà trường cho những dự án, tỷ lệ giáo sư, giảng sư trên sinh viên tại VinUni chỉ là 1/6 chính là điều kiện thuận tiện cho môi trường vừa học vừa nghiên cứu. Phương pháp tựa như cũng đã được rất nhiều trường đại học hàng đầu toàn cầu duy trì. Tỉ lệ giảng viên trên sinh viên dưới 1/10 gần như là điều bắt buộc với các ngôi trường top đầu, nếu không thích bị rớt hạng.
Mong mỏi lớn số 1 của vị giáo sư với những nhân loại lớp trẻ từ cách học của VinUni là sự khám phá bản thân. Đây là điều không có ai cũng có thể giúp ngoài nỗ lực mỗi người. Từ cơ sở ấy, những sinh viên của ngôi trường có đủ tự tin, khát vọng để làm ra những điều lớn lao hơn.
Hoài Phong
Mai Anh Tuấn, VinUni, Trung tâm ứng dụng siêu máy tính quốc gia
Nội dung 10x Việt thực tập tại trung tâm siêu máy tính quốc gia Mỹ – Tin Công Nghệ được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: Sửa máy tính ITS. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhits.com để điều chỉnh. suamaytinhits.com tks.
