Theo các thống kê trong ngành bán dẫn, TSMC – có hội sở tại Đài Loan – đang chiếm đến 90% sản lượng các dòng chip cao cấp thế giới và nắm giữ những dây chuyền chế tạo chip bán dẫn tối tân hàng đầu. Điều này khiến cả Mỹ và Trung Quốc đều phụ thuộc vào Đài Loan trong bối cảnh hai siêu cường đang cạnh tranh ngày càng quyết liệt.
Việc Trung Quốc khống chế các nhà xưởng của TSMC sẽ đe dọa vị thế đi đầu về công nghệ của Mỹ. Tuy nhiên, không gì bảo hiểm Bắc Kinh có thể giành được những nhà máy này nguyên vẹn. Chúng cũng có thể bị phá hủy thường bị cắt đứt nguồn cung chip cho ngành công nghiệp điện tử khổng lồ của Trung Quốc.
Cả Mỹ và Trung Quốc đều đang tìm cách phá thế lệ thuộc vào bán dẫn Đài Loan. Washington thúc giục TSMC thành lập công xưởng chế tác chip hiện đại ở Mỹ, cùng lúc chuẩn bị chi hàng tỷ USD để tái thiết ngành sản xuất bán dẫn nội địa. Bắc Kinh cũng chi tiêu mạnh tay, nhưng ngành chip của nước này vẫn thua kém TSMC khoảng 10 năm trong nhiều lĩnh vực then chốt. Giới phân tích cho rằng khoảng cách sẽ vẫn bị nới xa trong vài ba năm tới.
Bên trong nhà xưởng sản xuất chip của TSMC. Ảnh: Reuters
Sự lo ngại của Mỹ và Trung Quốc
Washington đang thể hiện lo ngại vì phải lệ thuộc vào ngành chip Đài Loan trong bối cảnh Bắc Kinh thúc đẩy hoạt động quân sự bao quanh hòn đảo.
“Vấn đề lớn đối với Mỹ là kịch bản Trung Quốc kiểm soát được năng lực bán dẫn của Đài Loan. Đó sẽ là đòn nặng giáng vào kinh tế Mỹ, cũng như khả năng tiến hành các hệ thống vũ khí hiện đại của nước này”, Martijn Rasser, cựu sĩ quan cấp cao tại Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA), nhận xét.
Cả Mỹ và Trung Quốc đều tìm cách bảo đảm tiếp cận được những chip bán dẫn phía sau các công nghệ dân sự và quân sự tối tân nhất thế giới, từ smartphone đến thiết bị chẩn đoán y học và vũ khí. Các công ty Đài Loan như TSMC đang làm chủ công nghệ sản xuất những dòng chip hiện đại dùng quy trình dưới 10 nm.
Nỗi lo hàng đầu của Mỹ bây giờ là mất lợi thế trong cuộc đua ứng dụng AI vào quân sự. AI giúp máy móc vượt qua nhân loại trong việc giải quyết vấn đề và ra quyết định. Nó được hy vọng mang lại cuộc cách mạng mới trên chiến trường và phụ thuộc tận gốc vào công nghệ bán dẫn.
Giới chuyên gia cho rằng ngành bán dẫn Mỹ vẫn thống trị toàn cầu thông qua vị thế dẫn đầu về nghiên cứu, phát triển và thiết kế. Tuy nhiên, phần lớn qui trình sản xuất lại được chuyển ra nước ngoài, trong đấy Đài Loan là một trong số điểm đến hàng đầu.
Trong báo cáo gửi quốc hội Mỹ hồi tháng 3, Ủy ban An ninh Quốc gia về AI cảnh báo mối dọa dẫm nhằm vào TSMC đã làm lộ điểm yếu với Mỹ. “Đài Loan sản xuất phần lớn chip tối tân và nằm không xa đối thủ cạnh tranh chiến lược của Mỹ. Nếu một đối thủ tiềm tàng có thể vượt mặt Mỹ về công nghệ bán dẫn trong dài hạn hoặc đột ngột cắt nguồn cung chip tiên tiến, họ cũng có thể có thể giành lợi thế trong mỗi mặt trận”, báo cáo có đoạn.
Ở phía ngược lại, Trung Quốc cũng có nhiều thứ để mất. Nguồn cung chip từ Đài Loan nếu như bị cắt đứt có thể dẫn tới sự sụp đổ của nhiều ngành công nghiệp. Trung Quốc hiện chiếm tới 60% nhu cầu chip bán dẫn toàn cầu, theo báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Mỹ cuối năm ngoái. Hơn 90% chip bán dẫn được sử dụng ở quốc gia đông dân nhất thế giới là nhập khẩu hoặc do công ty nước ngoài chế tác tại nước này.
Bên trong công xưởng sản xuất chip SMIC tại Trung Quốc. Ảnh: SMIC
Phụ thuộc vào dịch vụ nước ngoài khiến các doanh nghiệp Trung Quốc dễ dẫn đến thương tổn trước những căng thẳng địa chính trị, điều đang diễn ra với Huawei.
Chính phủ Mỹ năm ngoái thông qua quy định yêu cầu nhà cung cấp nước ngoài, nếu sử dụng công nghệ chế tác chip của Mỹ, sẽ phải xin giấy phép trước khi bán mặt hàng cho Huawei. Hầu hết nguồn chip của Huawei đến từ TSMC. Quy định mới đồng nghĩa TSMC chẳng thể tiếp tục sản xuất chip cho Huawei, đánh sập mảng mua bán smartphone của hãng công nghệ Trung Quốc.
Công ty SMIC (Trung Quốc) lúc này cũng có thể chế tạo lượng lớn chip 28 nm trong TV và ôtô – lĩnh vực Bắc Kinh cũng đều có thể duy trì thành đạt giữa tình trạng khan hiếm chip. Tuy nhiên, TSMC hiện đã tiến đến công nghệ 3 nm, còn SMIC sẽ phải mất thêm lâu năm nữa để làm chủ những tiến độ cũ hơn, vốn đã được TSMC sử dụng thuần thục từ lâu.
Điệp Anh (theo Reuters )
TSMC, Đài Loan, Trung Quốc, Mỹ, Công nghệ, Phân tích
Nội dung Bán dẫn Đài Loan trong tâm điểm đối đầu Mỹ – Trung – Tin Công Nghệ Số hóa được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: Sửa máy tính ITS. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhits.com để điều chỉnh. suamaytinhits.com tks.
