Hoa cho biết trong 2 năm đại dịch, cha cô (62 tuổi) dùng Internet nhiều hơn để kết nối với những người thân. “Gần đây, ông dành nhiều thời gian trên mạng xã hội vì quen nhiều bạn mới. Mọi chuyện không có gì nghiêm trọng cho tới khi cha tôi hỏi về cách chuyển tiền online”, Hoa kể.
Vài lần trước, ông nhờ chuyển khoản với lý do mua đồ trực tuyến. Khi tần suất “mua sắm” cao hơn, ông đặt vấn đề tự mở thẻ ngân hàng để chủ động giao dịch. “Cuối tuần trước ông đề nghị chuyển hơn 35 triệu cho một người bạn. Số tiền khá lớn nên tôi hỏi kỹ mới biết cha đã bị lừa”, Hồng Hoa cho hay.
Khoảng hai tuần trước, một tài khoản có tên nước ngoài kết bạn Facebook với cha cô và trò chuyện kiểu “Google dịch”. Người này nói có 1 phần quà muốn gửi về Việt Nam, tuy nhiên người nhận phải đóng 1.500 USD tiền phí cho bên vận chuyển mới được nhận hàng. “Để cha tôi tín nhiệm hơn, người này còn chụp hình gói quà, bên trong có đồng hồ, thực phẩm chức năng, iPad…”, Hoa kể lại.
Liên lạc theo số điện thoại được cho rằng của cửa hàng vận chuyển, người nghe cho biết cô phải chuyển trước tiền mới có thể nhận hàng. Họ không chấp nhận hình thức nhận hàng trả tiền tại chỗ. Phải mất rất nhiều thời gian, nhờ nhiều người giải thích, Hoa mới thuyết phục được cha cô rằng này là một hình thức lừa đảo trên mạng.
Một phụ nữ đang dùng smartphone tại Vũ Hán, Trung Quốc hồi tháng 2/2021 khi Covid-19 bùng phát. Ảnh: Reuters
Theo các chuyên gia, người cao tuổi đang trở thành con mồi béo bở của lừa đảo trực tuyến. Báo cáo về xu hướng công nghệ 2022 của AARP (Hiệp hội hưu trí của Mỹ) cho thấy những người từ 65 tuổi trở lên đang có xu hướng sử dụng điện thoại thông minh, máy tính bảng nhiều hơn để đọc tin tức, chơi game và liên lạc. Nhu cầu mua sắm trực tuyến và phải trả online của người cao tuổi ngày 1 tăng cũng khiến họ trở thành mục tiêu mới của kẻ xấu.
“Lừa đảo người già trở thành hoạt động trị giá hàng tỷ USD. Nhóm người cao tuổi ở Mỹ đã mất ít nhất khoảng 3 tỷ USD từng năm vào tay những kẻ lừa đảo”, Orlando Sentinel dẫn báo cáo của Bộ tư pháp Mỹ.
David Brune, giáo sư tại Đại học Toronto, cho rằng: “Điều tồi tệ hơn là cơ quan chức năng không thể hoạch toán chính xác thiệt hại từ các vụ lừa đảo. Một lượng lớn người cao tuổi ngại nói tới việc mình từng bị lừa”.
Theo các chuyên gia, một lý do khiến người già trở thành con mồi mến mộ của những kẻ xấu là họ bị cô lập. Hầu hết các vụ lừa lớn được phát hiện sau khi con cháu của họ nhận thấy sự bất thường. Và lúc biết mình trở thành nạn nhân, họ cũng bối rối không biết xử lý thế nào.
Theo thống kê của FBI, những người thuộc thế hệ 1920 -1940 đều đều bị lừa hơn cả. Những kẻ lừa đảo thường tiếp cận “con mồi” theo nhiều cách, phổ biến đặc biệt là đánh cắp tin tức cá nhân, số an sinh xã hội, tài khoản hưu trí hay thông tin thẻ tín dụng.
Theo thống kê của AARP, trong bản kê 10 hình thức lừa đảo phổ biến nhất nhắm vào người từ 60 tuổi trở lên, lừa đảo lãng mạn đứng địa thế thứ nhất, sau đó đến các trò rút thăm trúng thưởng và xổ số. Vị trí thứ ba là những kẻ giả danh về doanh nghiệp, tiếp đến là mạo xưng chính phủ, quỹ đầu tư. Lừa đảo theo kiểu giả danh người thân, mua sắm trực tuyến đứng địa thế cuối cùng.
Chuyên trang dành cho người cao tuổi Aging in Place dẫn lời chuyên gia rằng tránh trở thành nạn nân trên Internet, việc đầu tiên là rời xa các giao dịch liên quan đến tiền. “Đừng chuyển cho ai đó tiền của bạn. Không thanh toán bằng thẻ quà tặng. Không một doanh nghiệp hoặc cơ quan chính phủ nào đòi hỏi người dùng thanh toán bằng thẻ quà tặng. Không phải trả bằng tiền điện tử. Nếu ai đó yêu cầu bạn trả tiền cho thứ gì đó bằng Bitcoin, Ether hoặc một số loại tiền điện tử khác, họ cũng có thể là kẻ lừa đảo”, trang này nêu.
Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo người trẻ nên dành nhiều thời gian hơn cho người cao tuổi trong nhà. “Hãy chuyện trò với họ thường xuyên, cập nhật về những chiêu trò mới trên Internet. Đừng để họ phải trực diện thanh toán các hóa đơn và nhắc họ cảnh giác với các thứ tưởng chừng như miễn phí trên mạng xã hội”, AARP viết.
Khương Nha
Lừa đảo trực tuyến, Lừa đảo người già, Đời sống số hóa, Tình huống
Nội dung Bẫy lừa tiền người già trên Internet – Tin Công Nghệ Số hóa được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: Sửa máy tính ITS. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhits.com để điều chỉnh. suamaytinhits.com tks.
