“Thời gian gần đây con gái tôi thường ở lì trong phòng, không xuống sân chơi với bạn bè. Có hôm cháu xem TikTok đến tới khuya, cha mẹ phải tịch thu điện thoại mới chịu đi ngủ”, chị Hoàng Dung (TP HCM) kể.
Mỹ Anh, sinh viên năm thứ nhất tại một trường đại học ở Đà Nẵng, cho thấy cô cũng hay ngồi nhà lướt TikTok mà chẳng cần đi ra ngoài. “Ban đầu mình chỉ coi cho vui, nhưng càng xem càng được gợi ý nhiều video hay. Có khi xem đến khi điện thoại sập nguồn mới dứt ra được”, cô nói.
Theo chị Hoàng Dung, do con phải học trực tuyến trong khi chị vẫn đi làm, nên mới cho con dùng smartphone. “Lúc dịch căng thẳng, thấy con hạn chế ra ngoài cũng tốt nên tôi không nghiêm khắc việc cháu lướt mạng xã hội. Đến khi phát giác con có 1 số dấu hiệu bất thường, cả nhà mới bắt đầu hoang mang”, chị cho biết.
Chị nhận biết con gái 14 tuổi có những cử chỉ lạ ở ngón tay. “Ban đầu, con hay chạm đầu ngón tay cái vào ngón trỏ khi gặp câu hỏi khó hoặc bị căng thẳng. Vài ngày gần đây, con liên tiếp tái diễn hành động đó trong vô thức, ngay khi trong lúc ăn cơm”, chị Dung nói. “Khi tham khảo trên một nhóm phụ huynh, một số người cũng cho biết con họ thi thoảng cũng đều có biểu thị vô thức như chập môi, nháy mắt hoặc nhếch miệng lúc nói chuyện. Những đứa trẻ này đều dành nhiều thời gian xem video trên điện thoại, đặc biệt từ những ứng dụng như TikTok”.
Theo WSJ, các thầy thuốc ở nhiều quốc gia đã lên tiếng báo động khi họ tiếp nhận ngày càng nhiều trường hợp, đặc biệt là nữ sinh trong tuổi vị thành niên, xuất hiện triệu chứng hỗn loạn Tic. Trong y khoa, rối rắm Tic (Tic Disorder) là thuật ngữ để chỉ cử động thất thường của các cơ, lặp đi tái diễn không kiểm soát được. Báo này dẫn hoạch toán của các nhà nghiên cứu tại Đại học Sydney rằng các hành vi giống hội chứng Tic ở bé gái cũng đều có thể xuất phát từ những căng thẳng kéo dài, đi đôi với ảnh hưởng của các video trên TikTok.
Tiến sĩ Donald Gilbert, chuyên gia tâm thần học tại Trung tâm Y tế Bệnh viện Nhi Cincinnati (Mỹ), cho thấy năm ngoái, trung bình cứ tám đứa trẻ đến khám tại đây có 1 mắc chứng rối loạn vận động. Hầu khỏi bệnh nhân của ông là bé gái. Một nửa trong các đó đã khôi phục hoàn toàn sau điều trị, trong đấy có cả liệu pháp rời xa TikTok.
Thuật toán gợi ý video của TikTok bị cho là có tác động xấu đến tâm lý trẻ em. Ảnh: WSJ
WSJ cũng dẫn hoạch toán từ những phòng cấp cứu tại Mỹ cho thấy con số bé gái trong độ tuổi 12-17 phải nhập viện hàng tuần vì sức khoẻ thần kinh đã tăng đều từ năm 2020 đến tháng 1/2022. Trước đó, nhà thần kinh học trẻ con Mariam Hull tại Bệnh viện Nhi Texas phát giác rằng các rối loạn tâm lý có khả năng lây lan.
“Tuy nhiên trước kia, đa số các dấu hiệu bị giới hạn do địa lý, còn giờ đây, phương tiện truyền thông xã hội cho phép chúng lan truyền toàn cầu. Nếu chỉ xem video một lần, trẻ con không thể phát triển hỗn loạn Tic, nhưng các thuật toán của TikTok đã thu hút trẻ xem những video tựa như như vậy nhiều lần nữa”, bà cho biết. “Một số đứa trẻ cho tôi xem những video TikTok trên điện thoại của chúng, và nó chứa đầy những thử thách nấu ăn hay đọc bảng chữ cái kiểu Tourette”.
Các bác sĩ tin rằng những video TikTok không những liên quan đến hội chứng Tic ở bé gái mà còn dẫn đến hội chứng hỗn loạn ăn uống khi tràn lan các video về chế độ ăn kiêng khắc nghiệt.
Nhờ cơ chế hiển thị video cá nhân hóa “gây nghiện”, TikTok trở phần tử mềm được tải nhiều nhất năm 2021 trên hai kho ứng dụng App Store và Google Play theo hoạch toán của Sensor Tower. Tính đến tháng 7/2021, TikTok cũng được tải xuống hơn ba tỷ lần – cột mốc chỉ Facebook đạt được trước đó.
Đầu tháng 3, tổng chưởng lý của tám bang ở Mỹ phát biểu tiến hành cuộc điều tra nhằm vào TikTok, liên quan đến những rủi ro nền tảng này còn có thể gây ra đối với sức khỏe tâm thần của giới trẻ. “Như nhiều bậc cha mẹ và người yêu trẻ, tôi lo ngại về tác động tiêu cực của mạng xã hội này đối với trẻ nhỏ và vị thành niên”, Tổng chưởng lý Vermont TJ Donovan nói.
Đại diện TikTok luôn không đồng ý mối tương quan giữa những video trên nền tảng của mình với bệnh nhân Tic. Tuy nhiên, người phát ngôn TikTok cho thấy nền tảng cũng đã và đang tìm cách cung cấp cho người dùng nhiều quyền kiểm soát hơn đối với nội dung họ xem, trong đấy có thể chặn nội dung mà người ta không muốn.
Theo New York Post , đến giờ vẫn chưa xuất hiện biện pháp nào giải quyết tận cùng vấn đề. Các mạng xã hội vẫn luôn ưu ái doanh số nên không thể chờ vào sự thay đổi của họ. Thay vào đó, phụ huynh cần dành nhiều thời gian hơn cho con em trong tuổi vị thành niên. Các bác sĩ, giáo sư về tâm thần học cũng khuyên rằng nên giữ cho trẻ tránh xa mạng xã hội trước khi chúng đủ tuổi vị thành niên và có ý thức đầy đủ về tác hại của các video trên đó.
Thiên An
Tiktok, Tourette, Tic, rối loạn thần kinh, Đời sống số hóa, Tin
Nội dung Chứng nghiện TikTok ở giới trẻ – Tin Công Nghệ Số hóa được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: Sửa máy tính ITS. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhits.com để điều chỉnh. suamaytinhits.com tks.
