Đối đầu Mỹ – Trung đe dọa hãng công nghệ lớn nhất châu Âu – Tin Công Nghệ Số hóa

Thị trấn nhỏ Veldhoven với 45.000 dân ở Hà Lan mới là chỗ đặt trụ sở của “gã khổng lồ” công nghệ của châu Âu. Nằm gần biên thuỳ Bỉ, công ty ASML đã trở thành cái tên chẳng thể thiếu trong nghề công nghiệp bán dẫn và công nghệ toàn cầu. Tính đến cuối năm ngoái, họ là doanh nghiệp công nghệ đại chúng lớn nhất châu Âu tính theo giá trị vốn hóa nhờ nhu cầu bán dẫn tăng vọt trong đại dịch và tình hình khan hiếm chip trên khắp thế giới.

Tầm quan trọng của ASML, xây dựng năm 1984, nằm ngay những cỗ máy quang khắc hiện đại mà người ta cung cấp cho những trung tâm chế tạo chip thật lớn thế giới. Giới chuyên gia thường ví ASML là điểm nghẽn cổ chai, bởi họ chiếm tới 80-85% thị phần máy quang khắc toàn cầu. Con số này thậm chí là 100% với hãng máy quang khắc dùng tia siêu cực tím (EUV).

Tuy nhiên, căng thẳng thương mại giữa Washington và Bắc Kinh đã ngăn dịch vụ Hà Lan bán những cỗ máy tối tân nhất cho Trung Quốc. Quốc gia đông dân nhất thế giới chỉ đóng góp 7,6% doanh thu chip toàn cầu, nhưng tỷ suất này đang tăng mau chóng trong bối cảnh Bắc Kinh coi sản xuất bán dẫn là một trong 7 công nghệ ưu tiên phát triển.

Những lệnh cấm của Mỹ khiến Trung Quốc đang bị tách rời khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này dẫn tới lo ngại rằng Trung Quốc sẽ mau chóng tìm cách phát triển doanh nghiệp nội địa tương tự ASML, đe dọa vị thế cai trị của trung tâm Hà Lan trong lĩnh vực quang khắc.

ASML chơi một canh bạc lớn khi đeo đuổi công nghệ EUV từ thập niên 1990, đưa họ trở thành doanh nghiệp không có đối thủ trên thị trường. Họ ước tính các công ty khác bắt buộc phải mất ít nhất 15 năm nữa mới có thể phát triển được hệ thống như họ đang sản xuất.

Quá trình chuyển đổi sang EUV vốn rất dài và đắt đỏ. ASML phải thuyết phục các khách hàng lớn như Intel, Samsung và TSMC mua cổ phần để tạo ra đủ ngân sách nghiên cứu công nghệ. Dự án này tốn kém khoảng 9 tỷ USD khi máy EUV thương mại trước mắt xuất xưởng năm 2017.

Phần thưởng cho canh bạc này rất lớn. ASML hiện là cửa hàng duy nhất có khả năng chế tác máy quang khắc EUV, cấp phép sản xuất những chip bán dẫn phức tạp và tinh vi nhất thế giới. Tính đến tháng 9/2021, công ty bán được 125 máy EUV, mỗi chiếc có giá hơn 150 triệu USD.

Công ty Hà Lan hiện có giá trị hơn 300 tỷ USD và giá cổ phiếu đã tăng hơn hai lần kể từ đầu năm 2020. Giới phân tích dự đoán ASML cũng có thể có thể trở thành dịch vụ châu Âu trước mắt vượt mức vốn hóa 1.000 tỷ USD.

Tuy nhiên, biến động chính trị nhiều khả năng sẽ ảnh hưởng tới kế hoạch phát triển của ASML. Năm 2018, khi ASML nhận được đơn đặt hàng máy EUV từ một khách hàng Trung Quốc, chính quyền Mỹ hối thúc Hà Lan chặn hợp đồng.

Năm 2019, Charles Kupperman, cố vấn an ninh quốc gia của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, được nghĩ là đã đe dọa rằng hệ thống cứng nhắc của ASML sẽ chẳng thể hoạt động nếu thiếu linh kiện Mỹ và Nhà Trắng có quyền ngăn xuất khẩu các thiết bị này đến Hà Lan.

Hiện vẫn không có dấu hiệu nào cho thấy Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ thay đổi quyết định của người tiền nhiệm. Trong khi đó, chính phủ Hà Lan cũng chưa cấp phép cho ASML bán mặt hàng sang Trung Quốc.

ASML từ chối bình luận về tiềm năng thị trường tại Trung Quốc nếu được bán máy EUV cho nước này. Hiện cũng không có bất kì ai dám chắc lệnh hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc có mở rộng ra những sản phẩm khác của ASML hay không. “Ngành công nghiệp đang rất chán nản. Họ muốn biết rõ nguyên do để hiểu trách nhiệm và nghĩa vụ của mình”, Paul Triolo, Giám đốc chủ trương công nghệ toàn cầu của tập đoàn tham mưu Eurasia Group, nói.

Trong báo cáo giữa năm ngoái, cửa hàng tham mưu Boston Consulting Group khuyến nghị hoàn cảnh này có thể hối thúc Trung Quốc kiên tâm thành lập doanh nghiệp thay thế ASML. CEO ASML Peter Wenninck công nhận này là điều đáng lo ngại với công ty, nhưng tin sẽ tránh bị ảnh hưởng nhiều do họ vẫn còn những khách hàng lớn trên thế giới.

Mối lo ngại lớn số 1 với ASML là nguy cơ mất địa vị thống trị và duy nhất khi đối thủ từ Trung Quốc hoặc một nước nào đó xuất hiện. Để phòng tránh, dịch vụ Hà Lan đầu tư biết bao vào công nghệ mới. Trong năm 2021, họ đã chi 13,7% doanh thu cho nghiên cứu và phát triển và dự kiến tăng lên 14% năm nay.

Khoảng 30% doanh thu của ASML năm 2020 là khoảng Trung Quốc. Leo thang căng thẳng thương mại sẽ tác động trực tiếp đến nguồn thu của ASML, cản trở nỗ lực nghiên cứu phát triển của họ trong ngành công nghiệp đắt đỏ như bán dẫn.

“Nếu Mỹ tìm cách tiếp tục mở rộng kiểm soát và nhắm vào những khách hàng thực lực của ASML trên diện rộng hơn, họ sẽ mất quá nhiều thị phần tại Trung Quốc”, ông Triolo nói.

Điệp Anh (theo Wired )

ASML, Mỹ, Trung Quốc, Công nghệ, Phân tích

Nội dung Đối đầu Mỹ – Trung đe dọa hãng công nghệ lớn nhất châu Âu – Tin Công Nghệ Số hóa được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: Sửa máy tính ITS. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhits.com để điều chỉnh. suamaytinhits.com tks.