Hành trình nữ nhà báo dùng công nghệ theo dõi chồng – Tin Công Nghệ Số hóa

Kashmir Hill là nhà báo công nghệ của New York Times . Sau bài viết Sống với nỗi lo bị phụ kiện của Apple theo dõi, cô nhận về hai luồng quan điểm từ giới chuyên gia. Một bên chê trách các cảnh báo mà Apple mang ra cho người sử dụng quá hời hợt, trong khi số khác khen ngợi hãng đã chỉ ra vấn đề lớn hơn mà nhiều người đã phớt lờ. Đó là chuyện theo dấu lén lút người khác có thể đã hiện diện từ lâu, nhưng chúng chưa một lần nhận được cảnh báo từ các công ty sản xuất thiết bị trước đây.

Kashmir quyết định tự dùng thử với chính chồng mình bằng ba thiết bị đồng thời, gồm: Apple AirTag, một bộ Tile có kích thước giống thẻ ngân hàng, và một bộ xác định GPS từ hãng LandAirSea. Tại New York, việc theo dõi lén lút cũng có thể có thể là tội hình sự, chưa kể cũng có thể khiến đối phương hiểu lầm. Kashmir thông báo trước và nhận được sự đồng ý của chồng về việc thi hành trải nghiệm, nhưng chồng cô không hề biết cô sử dụng thiết bị và giấu chúng ở đâu.

Cô kể lại hành trình theo dõi của mình trong câu truyện được đặt tên “Cuộc phiêu lưu của 1 cặp đôi trong trạng thái quan sát bằng công nghệ”. Theo cô, từ vấn đề tìm lại chìa khóa thất lạc, loài người đã tạo nên một mạng lưới giám sát rộng lớn trong thế giới của mình.

Câu chuyện bắt đầu giữa tháng 1, khi Kashmir quyết định giấu những thiết bị theo dõi trước mắt vào xe của chồng. Theo dõi định vị, cô cũng có thể biết chồng tôi đã di chuyển ra xa nhà, từ đó tiến thời thực hiện bước tiếp theo. Kashmir lẻn vào phòng và tiếp tục giấu những thiết bị tiếp theo vào bên trong túi áo và balo. Hành động này được cô miêu tả là mang đến “cảm giác vô cùng xâm phạm và là khoảnh khắc khiến cô cảm thấy xích míc nhất” trong trải nghiệm của mình.

Một ngày, khi người con một tuổi của Kashmir dương tính với Covid-19 và hai vợ chồng bắt đầu cãi vã vì bất đồng quan điểm. Cô muốn đưa bé đến bệnh viện ngay lập tức, trong lúc chồng cô cho là vấn đề này chưa cần thiết, khi đứa trẻ vẫn đang chơi vui vẻ. “Đây không phải là tình huống khẩn cấp”, anh nói, dù cuối cùng vẫn đưa cô bé đi khám.

Với sự không dễ chịu đó của chồng, Kashmir không muốn gọi điện hỏi thăm tình hình. Thay vào đó, cô sử dụng “kho vũ khí bí mật” của mình. Đó cũng là lần thứ nhất các thiết bị theo dấu mà cô giấu trong xe từ tuần trước tỏ ra hữu ích, nhưng vẫn không phải thiết bị nào cũng mang đến kết quả chính xác.

Với LandAirSea – thiết bị có mức giá 30 USD, cộng thêm gói thuê bao cửa hàng mỗi tháng là 19,95 USD (450 nghìn đồng), cô có thể cập nhật về vị trí mỗi ba phút một lần. Ứng dụng InstaFence bổ trợ cảnh báo khi xe di chuyển và tùy chọn coi lại các vị trí. Từ đó, Kashmir có thể xem và biết chồng cô đã đến nơi lúc 16h55. Việc kiểm tra bằng LandAirSea tối thiểu giúp cô “không ngạc nhiên” khi nhận tin nhắn của chồng thông báo tình hình sau đó.

Tuy nhiên, hai thiết bị còn sót lại là Tile (34,99 USD) và AirTag (29 USD) hoạt động chưa được như vậy. Thiết bị của Apple mất một giờ để cập nhật địa thế xe khi nó đã yên vị trong bãi gửi xe bệnh viện, trong lúc Tile không nhận biết chiếc xe đã di chuyển khỏi nhà. Theo Kashmir, đó cũng là vấn đề của những thiết bị sử dụng Bluetooth so với sử dụng định vị vệ tinh.

Với Tile và AirTag, các thiết bị kết nối tầm gần để liên kết với các thiết bị gần đó. Hàng trăm triệu iPhone, iPad và máy tính Mac trên khắp ngoài nước trở phần tử nào mạng lưới của AirTag, khi đang con số này với Tile nhỏ hơn. Doanh số của loạt thiết bị này vào khoảng 40 triệu chiếc trong năm gần nhất.

Điểm khác biệt của AirTag, theo Kashmir, chính là khả năng theo dấu được cải thiện khi ở trong số thành phố lớn – nơi bao quanh đều có người sử dụng iPhone. “Khi anh ấy đến Manhattan, AirTag trở thành thiết bị theo dõi hùng cường nhất, vượt trội cả thiết bị GPS”, Kashmir kể.

Song song với đó, thiết bị của Apple cũng khiến chồng của Kashmir lúng túng khi nhận cảnh báo trên điện thoại. Hai tiếng sau khi di chuyển, anh thu được thông báo trên điện thoại về một AirTag lạ ở gần liên tục.

“Vấn đề là anh ấy chẳng thể tìm thấy nó”, cô kể. Tính năng kiếm tìm trên iPhone cấp phép chủ nhân có thể khiến cho AirTag phát ra âm thanh, nhưng mỗi lần thực hiện, điện thoại của chồng cô lại mất kết nối. Một lần khác, AirTag đã thực sự phát ra âm thanh. Thế nhưng anh cũng chẳng thể phát hiện nó được giấu ở địa thế nào trong xe và đành bỏ cuộc sau 5 phút.

“Các nhà phê bình đã đúng. Chúng không đáng tin cậy”, Kashmir kết luận về các biện pháp của Apple nhằm ngăn chặn việc sử dụng bất chính AirTag.

'Bay dưới tầm radar'

Dẫn lời Alyson Messenger, một luật sư ở Los Angeles chuyên tham vấn các tình huống bạo lực gia đình, phóng viên công nghệ của New York Times cho biết có ít nhất hai phụ nữ đã báo cáo về việc bị người cũ dùng AirTag để theo dõi. Với những tình huống khác, cô cho là cũng có thể họ đang gặp tình trạng “bay dưới tầm radar” – một thuật ngữ trong lĩnh vực quân sự ám chỉ việc ẩn mình để không bị phát hiện.

Đây cũng là cách mà luật sư này miêu tả về những thiết bị xác định trên thị trường hiện nay. Nếu sử dụng phương thức theo dấu bằng cách cài phần mềm gián điệp lên điện thoại, kẻ gian ít nhất sẽ cần có thời gian, mật khẩu hoặc quyền truy cập điện thoại. Còn với thiết bị phần cứng nhỏ gọn, chỉ cần tiếp cận đủ gần với nạn nhân hoặc đồ dùng của họ. “Thật xảo quyệt vì các thiết bị rất kín đáo và khó nhận biết. Chúng tôi nghi ngờ chúng vẫn đang xảy ra mà nạn nhân không hề biết”, bà Messenger nói.

Một câu hỏi khác được đặt ra là trách nhiệm của các công ty sản xuất ra những thiết bị như vậy. Trong khi AirTag và Tile được giới thiệu là giúp người sử dụng tìm lại đồ thất lạc, LandAirSea mô tả mặt hàng của mình “là thứ tuyệt hảo nhất để theo 1 cách kín đáo”.

Kashmir không tìm thấy bất kể tin tức nào về các vấn đề pháp lý trong chỉ dẫn sử dụng của LandAirSea, dù thiết bị này là công cụ theo dõi GPS bán đắt hàng nhất trên Amazon. Thay vào đó, điều mà đơn vị này muốn nhấn mạnh là mong mọi người đánh giá về sản phẩm.

Lần theo các xét về LandAirSea trên quầy bán hàng online, Kashmir nhận ra nhiều người, nhiều gia đình đã gặp vấn đề với thiết bị. “Nếu bạn sử dụng thứ này để tìm hiểu vợ hoặc chồng mình có đang lừa dối hay không, hãy trang bị cho hậu quả bằng một kế hoạch chăm sóc sức khỏe tinh thần”, người sử dụng Jason bình luận. Một người sử dụng khác để lại đánh giá một sao kèm bình luận rằng mặt hàng quá dễ phát hiện, sau khi anh bị cha mình bí mật đặt thiết bị lên xe. “Cha mẹ của bạn đã không theo dõi bạn. Vì thế cũng đừng theo dấu chúng tôi”.

Quá dễ dẫn đến lạm dụng

Theo các chuyên gia, thiết bị theo dõi không phải bao giờ cũng mang lại sự đe dọa. Một thiết bị được định vị đặt trong xe của con cái có thể đem lại sự yên tâm cho cha mẹ. Một số người đã tìm lại được xe, đồ dùng bị đánh cắp qua các thiết bị dạng này. Tuy nhiên, những mặt hàng này cũng đã phát triển đến mức chín muồi và quá dễ dẫn đến lạm dụng.

“Không nên cho phép bất cứ ai được mua một công cụ theo dõi người quen của mình một cách đơn giản và giá rẻ như vậy”, Albert Fox Cahn, CEO Dự án Giám sát Công nghệ Theo dõi, nhận định. Theo ông, pháp luật hiện không đủ ngăn chặn các hành vi lạm dụng thiết bị định vị.

Jared Zientz, Giám đốc phân tích của LandAirSea, công nhận việc thiết bị của họ bị lạm dụng cho mục đích theo dấu “chắc chắn xảy ra”. Theo Zientz, trong tình huống đó, nạn nhân nên đến gặp cảnh sát, bởi khi có đề nghị của tòa án, đơn vị sẽ hỗ trợ định vị chủ nhân của thiết bị. Đại diện dịch vụ cho biết mỗi tháng bán khoảng 15 nghìn thiết bị, và mỗi năm nhận khoảng 30 đề xuất như vậy từ tòa án.

Công ty cũng không coi AirTag là một mối đe dọa bởi mỗi mặt hàng có cách hoạt động khác nhau. Thậm chí sau khi AirTag ra đời, doanh thu thiết bị định vị của LandAirSea còn tăng đều do cùng giai đoạn này, nạn trộm cắp xe cũng gia tăng.

Apple mới đây cũng đưa ra các cảnh báo tương tự với những người dùng AirTag, trong khi đại diện Tile khẳng định việc theo dõi người khác bằng Tile là phạm luật điều khoản sử dụng và cũng đều có thể bị cấm sử dụng vĩnh viễn.

Trở lại câu chuyện của mình, Kashmir Hill thừa nhận việc theo dấu chồng “khá nhàm chán” và không có bất cứ điều gì kinh ngạc về những nơi mà anh ta đến. Tuy nhiên, hậu quả của chúng là ảnh hưởng tâm lý đến cả 2 người.

“Điều kinh ngạc nhất với tôi là cảm giác căng thẳng khi theo dấu anh ấy và cảm nhận thấy tội lỗi về những điều mà anh ấy không biết, chẳng hạn một thợ chụp ảnh đã theo đuôi anh ấy từ các chỉ dẫn của tôi. Thật nhẹ nhõm khi nó đã kết thúc”, cô nói.

Còn với chồng của Kashmir, anh nghĩ rằng biện pháp cảnh báo của Apple còn yếu kém, nhưng ít nhất anh cũng nhận thông báo. Các hệ thống theo dấu khác được đánh giá là tồi tàn và là mối de dọa về quyền riêng tư của người khác.

Bất chấp việc Kashmir thuyết phục để một AirTag trong xe để tạo ra thể tìm thấy chúng ở những bãi đỗ rộng lớn, chồng cô nhất quyết không cho đặt bất kể thiết bị nào trong xe nữa.

Lưu Quý (theo New York Times )

Apple, AirTag, Thiết bị định vị

Nội dung Hành trình nữ nhà báo dùng công nghệ theo dõi chồng – Tin Công Nghệ Số hóa được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: Sửa máy tính ITS. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhits.com để điều chỉnh. suamaytinhits.com tks.