Theo các chuyên gia, vấn đề quấy rối trên mạng sẽ ngày càng trở nên phổ biến trong bối cảnh các bộ kính thực tiễn ảo (VR) liên tục ưu đãi và tăng hiệu năng, giúp nhiều người tiếp cận công nghệ mới. Người dùng cũng có thể mua kính Quest 2 với mức giá 299 USD, rẻ và dễ kiếm hơn hết máy chơi game PlayStation 5.
Sự khó xử của nữ giới
Tình trạng quấy rối vốn xuất hiện từ lâu trong thế giới kỹ thuật số, nhưng môi trường VR cũng đều có thể khiến nó gây nhiều tổn thương hơn trước. “Trải nghiệm chìm đắm trong thế giới VR khiến những động thái đụng chạm tạo cảm giác rất thực, khiến nạn nhân bị tổn thương nặng nề không khác gì bị quấy rối trong ngoài nước thực”, phó giáo sư Guo Freeman tại Đại học Clemson ở Mỹ, nói.
Nhà báo Parmy Olson kể, khi tham gia một nền tảng metaverse, một số người là nam giới đã giơ ngón cái và ngón trỏ ra trước mặt, tạo thành khung hình và ảnh kỹ thuật số của cô xuất hiện giữa các tay họ, như kiểu đang chụp ảnh cô. “Trải nghiệm này thật khó xử và tôi thấy hơi giống một vật mẫu cho người khác”, cô nói.
Một cô gái ẩn danh ca cẩm trên nhóm dùng thử của Meta rằng khi tham gia vũ trụ ảo Horizon Worlds, có những người lạ cố tình “chạm” vào ảnh đại diện, khiến cô thấy không thoải mái dù đó là trong môi trường thực tiễn ảo. “Quấy rối tình dục vốn không phải trò đùa trên Internet, tuy vậy trong ngoài nước VR, tất cả trở nên nghiêm trọng hơn. Đáng nói là khi đang tôi gặp rắc rối, những người ở gần đó lại tỏ ra ủng hộ”, cô phản ánh.
“Tôi nghĩ quấy rối sẽ là vấn đề cần coi xét nghiêm túc trong VR, đặc biệt là lúc muốn nó trở thành không gian chào đón mọi người. Có những hành động xấu trong thế giới thực, nhưng chúng cũng có thể có thể còn tệ hại hơn lúc xuất hiển thị trên mạng”, Daniel Castro, Phó chủ tịch Quỹ Đổi mới và Công nghệ Thông tin (ITIF) có hội sở tại Mỹ, nhận xét.
Chặn kẻ quấy rối
VR không trở nên thông dụng sau một đêm. Meta mua Oculus VR từ năm 2014 và liên tục cải tiến các bộ kính do hãng này phát triển qua từng năm. Nỗ lực đó đã mang lại kết quả khi kính Quest của Meta chiếm 80% số kính VR xuất xưởng toàn cầu trong năm ngoái, theo chuyên gia nghiên cứu Jitesh Ubrani của IDC.
Các nhân vật ảo trong toàn cầu VR của Meta. Ảnh: CNN
Càng nhiều người trải nghiệm VR, những hành vi xấu càng gây chú ý hơn. Khó để xác định trạng thái quấy rối trong VR thông dụng đến mức nào, nhưng báo cáo của Trung tâm Chống Thù ghét Kỹ thuật số (CCDH) tại Mỹ hồi tháng 12/2021 cho biết tình trạng này xảy ra nhiều trên ứng dụng VRChat. Nhóm nghiên cứu phát hiện 100 trường hợp phạm luật quy chế của Meta, trong đó có quấy rối tình dụng và lạm dụng, chỉ trong 11 tiếng rưỡi theo dõi hoạt động người dùng.
Các ứng dụng VR đưa ra nhiều công cụ giúp người sử dụng có hạn hành vi xấu, từ lập không gian cá nhân kín để ngăn những người khác tiếp cận cho tới vô hiệu hóa âm thanh hoặc chặn tận gốc tài khoản khác. Báo cáo phạm luật và quản lý trong toàn cầu VR cũng tương tự game online.
“Chúng tôi sẽ không ngừng cải thiện trong khi học hỏi cách mọi người tương tác trên không gian này”, Bill Stillwell, giám đốc mặt hàng tích hợp VR tại Meta, cho hay.
Tuy nhiên, vấn đề là phần lớn các công cụ chỉ phát huy tác dụng sau khi người sử dụng đã biết thành quấy rối, theo phó giáo sư Guo Freeman thuộc Đại học Clemson ở Mỹ. Bà cho là điều ấy đặt ra nhiều gánh nặng cho những nạn nhân.
Công ty Modulate đã phát triển ứng dụng ToxMod dễ dàng hóa quá trình phát hiện và báo cáo tình trạng quấy rối, trong đó sử dụng AI quan sát và phân tích những điều được người dùng nói, sau đó dự đoán khi có ai đó dùng ngôn ngữ xúc phạm hoặc quấy rối, thay vì chỉ trêu đùa hoặc chửi bới thông thường. ToxMod cũng có thể có thể thông báo cho quản trị viên của ứng dụng VR hoặc tự động chặn âm thanh của đối phương.
Kính thực tế ảo được tính là cánh cổng ngã người dùng vào vũ trụ ảo metaverse. Ảnh: Reuters
Các nhà phát triển ứng dụng đang gặp thách thức trong quản lý khi những nền tảng VR ngày càng nở rộ. Thị trường này nhỏ hơn nhiều so với game console, nhưng cho biết tốc độ phát triển vượt bậc. IDC ước tính gần 11 triệu bộ kính VR đã được bán trong năm 2021, tăng 96% so với mức 5,6 triệu trước đó một năm.
ToxMod hoạt động giống như cách nhiều mạng xã hội đang quản lý nội dung, đó là phối hợp giữa loài người và AI. Tuy nhiên, trải nghiệm trong VR cũng giống việc nó lệ thuộc vào ngôn ngữ nói, thay vì văn bản và các loại chat, cũng đều có thể khiến một số người cảm thấy như đang bị theo dõi.
“Đây là điều chúng tôi cần dành nhiều thời gian để xem xét”, CEO Modulate Mike Pappas nói.
Chưa có quy chuẩn rõ ràng
Thách thức rất lớn trong đối phó nạn quấy rối trên VR là thiếu nhất trí về những yếu tố được cho là quấy rối trong ngoài nước ảo. Nhiều hình thức quấy rối mới, vốn chẳng thể áp dụng ngoài đời, cũng xuất hiện.
Sự mới lạ của VR có nghĩa rằng thiếu những quy chuẩn được định sẵn, khiến người dùng khó định vị các động thái được chấp thuận hoặc không thể chấp nhận khi tương tác với những người khác. “Trong công đoạn nghiên cứu, những người tham gia nhiều lần tỏ ra bối rối lúc không xác định được 1 động thái cụ thể là chơi đùa hay sàm sỡ”, Freeman nói.
Hành vi quấy rối trong vũ trụ ảo trở thành chủ đề gây nhiều tranh cãi trên mạng xã hội. Một số đặt câu hỏi rằng cô gái trong câu chuyện kể trên có thật sự bị sàm sỡ khi ai đó chỉ “dùng một nhân vật hoạt hình để đón xúc gần một nhân vật hoạt hình khác”. Không ít người cũng băn khoăn liệu những gì cô gái trải qua có thật sự nghiêm trọng vì thực tế không có ai làm gây hại gì đến cơ thể của cô.
“Mọi người nên nhớ quấy rối tình dục chẳng những giới hạn trong các hành vi vật lý. Nó cũng có thể có thể là câu nói hoặc một dùng thử ảo”, Phó giáo sư Jesse Fox tại Đại học bang Ohio, người có nhiều năm nghiên cứu tác động xã hội của thực tiễn ảo, nói.
Điệp Anh (theo CNN )
VR, thực tế ảo, quấy rối, Công nghệ, Tường thuật
Nội dung Nỗi khổ bị quấy rối trong vũ trụ ảo – Tin Công Nghệ Số hóa được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: Sửa máy tính ITS. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhits.com để điều chỉnh. suamaytinhits.com tks.
