Ngô Minh Quân, sinh năm 1988, là một trong những chỉ đạo công nghệ trẻ nổi bật trong nghề chuyển đổi số ở Việt Nam. Anh là thế hệ sinh viên “IT Việt – Nhật” đầu tiên trong chương trình giáo dục trao đổi du học sinh công nghệ giữa Việt Nam – Nhật Bản cách đây 12 năm. Quân cũng nằm ở trong nhóm kỹ sư đặt nền móng cho hệ thống Marketing SMS được dùng đến ngày nay. Sau đó anh chuyển sang lĩnh vực startup rồi tiếp tục du học tại Australia trước lúc về Việt Nam tham dự vào lĩnh vực chuyển đổi số.
Ngã rẽ sang chuyển đổi số
Từng có thời gian học tập tại Nhật Bản, Australia và làm việc trong tập đoàn công nghệ lớn của Việt Nam lẫn công ty khởi nghiệp, Quân tin rằng trình độ của kỹ sư Việt Nam không thua thiệt bạn bè quốc tế. Khác biệt là những quốc gia phát triển có sẵn nền tảng để người trẻ có bước đệm tốt hơn. “Ở Việt Nam tất cả còn mới mẻ, nhưng sẽ có nhiều câu truyện hay, nhiều cơ hội thú vị dù đãi ngộ về thu nhập, mức sống có thể không bằng ở lại Australia”, anh chia sẻ.
Ngô Minh Quân, Giám đốc chuyển đổi số của Rikeeisoft.
Trước khi về Việt Nam, Quân dành thời gian đi khắp các nước trong khu vực như Đài Loan, Singapore, Indonesia… Mỗi nơi anh ở lại vài ba tháng để xem các startup tại đây hoạt động thế nào. Năm 2016, Quân quay trở lại Việt Nam, đứng trước chọn lựa khởi nghiệp hay tham gia vào một tập đoàn công nghệ để cống hiến. Cuối cùng, anh quyết định tham dự vào một lĩnh vực mới là thành lập nền tảng giao thực phẩm sạch tại nhà.
Cơ duyên đưa Quân đến Rikkeisoft vào năm 2019 khi anh tham dự tư vấn cho 1 số dự án của công ty. “Khi đó Rikkeisoft được 7 năm tuổi, lợi nhuận năm sau luôn 2 lần năm trước. Tuy nhiên, công ty chỉ thuần tuý là một dịch vụ gia công phần mềm. Đội ngũ sáng lập muốn phát triển thêm 1 bước nữa là làm về biện pháp tham vấn cho doanh nghiệp chuyển đổi số. Sau nhiều lần trò chuyện, tìm thấy điểm giống nhau về khát vọng tự chủ công nghệ, tôi quyết định gia nhập, đảm nhiệm địa thế Giám đốc chuyển đổi số”, Quân kể.
Trăn quay trở lại chuyển đổi số của Việt Nam
Theo Ngô Minh Quân, Việt Nam thúc đẩy chuyển đổi số không chậm hơn nước ngoài. Việt Nam có lợi thế về cơ sở hạ tầng số như phổ cập cáp quang sớm, 5G đã được thí nghiệm vận hành và đi vào đời sống. “Trong cuộc chơi chuyển đổi số, chúng ta không hề tụt lại so với thế giới. Song song với làn sóng chuyển đổi số đang diễn ra rầm rộ, điều quan trọng cần đoái hoài là liệu Việt Nam có tự chủ được công nghệ, hay chỉ là thị trường cho nhà cung cấp giải pháp quốc tế đến kiếm tiền rồi đi. Bài toán đề ra với doanh nghiệp số của Việt Nam là phải có thế mạnh riêng để cạnh tranh trực diện với doanh nghiệp quốc tế”, Quân nói.
Theo Giám đốc chuyển đổi số của Rikkeisoft, thế mạnh của những công ty cung cấp giải pháp trong nước là am hiểu thị trường, chi phí rẻ và các bộ công cụ linh hoạt.
Chuyển đổi số là lĩnh vực được đặc biệt đoái hoài và thúc đẩy, nhưng hành lang pháp lý vẫn đang phải gắng gượng đuổi theo kịp tốc độ phát triển của công nghệ. Ví dụ, một trong số vấn đề của chuyển đổi số là định danh điện tử, nhưng mới chỉ được đề cập từ năm ngoái, trong khi chuyển đổi số đã nhen nhóm từ lâu năm trước. “Có nhiều không may liên quan đến tính toán lộ trình nhưng pháp lý chưa xuất hiện hướng dẫn rõ ràng, là những rủi ro doanh nghiệp làm chuyển đổi số phải đối mặt”, giám đốc 8x chia sẻ.
Một đặc thù khác của Việt Nam là đa số các tổ chức triển khai chuyển đổi số là doanh nghiệp lớn và startup. Trong khi đó, thành phần chiếm số đông trong nền kinh tế là doanh nghiệp vừa và nhỏ, các hộ mua bán gia đình lại là nhóm cuối cùng thực hiện chuyển đổi số. Khi đó, mặt trái của chuyển đổi số là có thể làm phân hoá thêm khoảng cách công nghệ giữa trung tâm đã tiến hành chuyển đổi với những tổ chức kinh doanh truyền thống, chừng độ đào thải trên thị trường càng xảy ra hùng cường hơn.
Quân lấy ví dụ, khi giãn cách xã hội kéo dài, người lao động, doanh nghiệp phải chuyển hoạt động lên môi trường số. Các công ty vật lý cũng dịch chuyển sang mô hình online. Doanh nghiệp đã chuyển đổi số ít bị ảnh hưởng hơn nhóm chưa chuyển đổi số. Đặc biệt trong nghề nhà hàng và ăn uống, các doanh nghiệp có kênh bán đồ online tiếp tục hiện diện và phát triển bất chấp ảnh hưởng của đại dịch, khi đang nhiều doanh nghiệp khác phải đóng cửa vì không chịu thay đổi hoặc thay đổi không kịp.
Ông Trịnh Ngọc Bảo, Giám đốc vận hành dịch vụ cung cấp biện pháp quản trị doanh nghiệp Base.vn cho biết trong các năm vừa qua, Base đã cung cấp biện pháp chuyển đổi số cho hơn 6.000 doanh nghiệp. “Rất nhiều khách hàng của chúng tôi đã thành công, tìm ra được điểm đột phá nhờ chuyển đổi số ngay khi khi họ gặp những khó khăn, thách thức nhất”, ông Bảo khẳng định.
Niềm tin – vấn đề sống còn của chuyển đổi số
Tại diễn đàn CTO Summit 2021 do Tin Công Nghệ tổ chức ngày 25/11, ông Võ Văn Khang, Phó Tổng giám đốc tập đoàn Hưng Thịnh, khẳng định: “Chuyển đổi số thực thụ là sống còn, vì cả xã hội chuyển đổi chứ chẳng những vài doanh nghiệp nhỏ lẻ”.
Về câu truyện “chuyển đổi số hay là chết”, Ngô Minh Quân cho là nhìn từ những thay đổi khắc nghiệt trong hai năm vừa qua có thể thấy đây không chỉ là câu khẩu hiệu mang tính tượng hình, mà đang miêu tả chuẩn xác thực tế. Doanh nghiệp chưa kịp chuyển đổi số sẽ dễ dàng mất đi ưu thế cạnh tranh.
“Trong chuyển đổi số, bản thân mình không chậm đi nhưng đối thủ của mình chạy nhanh hơn, trước sau gì doanh nghiệp cũng bị bỏ lại. Đào thải và thích ứng là quy luật số đông”, Quân nói.
Quan điểm này cũng đã được ông Hoàng Việt Anh, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn FPT, chia sẻ trong tọa đàm CTO Talks hồi tháng 7: “Chuyển đổi số là xu tất yếu yếu, không doanh nghiệp nào có thể đứng ngoài xu thế này nếu không thích bị bỏ lại. Nếu tổ chức đã tiến hành chuyển đổi số, cần nghĩ đến một kịch bản dài hơi, tìm ra vấn đề nhức nhói nhất ngày nay của doanh nghiệp, tìm công cụ chuyển đổi thích hợp nhất, bắt đầu số hoá từ những vấn đề dễ dàng nhất”.
Còn theo Quân, vấn đề quyết định thành công trong chuyển đổi số của doanh nghiệp chính là niềm tin. Trước tiên là niềm tin từ người lãnh đạo trong việc kiên tâm thực hiện chuyển đổi số, từ đó mới cũng đều có thể kéo cả tổ chức vận hành theo. Chuyển đổi số không phải câu truyện tính bằng 3 tháng hoặc nửa năm mà luôn phải kéo dài vài năm mới có kết quả. Vì vậy khi chuyển đổi số, cả dịch vụ tư vấn, thực hiện lẫn doanh nghiệp đều phải có niềm tin tưởng vào con đường đã chọn. Kinh nghiệm từ công đoạn thực hiện chuyển đổi số của Rikkeisoft cho thấy để đi được đường dài, doanh nghiệp nên đề ra các mục tiêu nhỏ, ngắn hạn thay vì hy vọng những thứ quá lớn ngay lập tức.
Cuối cùng là vấn đề niềm tin của người lao động vào chuyển đổi số. “Chuyển đổi số hay công nghệ nói chung sẽ dẫn đến những thay thế không thể tránh khỏi. Việc ứng dụng công nghệ có thể lấy đi một số công việc nhưng lại mở ra nhiều công việc khác. Người lao động sẽ dịch chuyển từ công việc mang hàm lượng trí não sáng tạo ít sang công việc mang hàng lượng trí tuệ cao hơn, tạo nên nhiều giá trị hơn nên thu nhập cũng sẽ tốt hơn, này là cách cả xã hội đang vận hành”, Quân nói.
Theo Giám đốc chuyển đổi số Rikkeisoft, công nghệ muốn lấy được việc của người lao động sẽ thật cần lộ trình dài. Trước tiên nó có vai trò bổ trợ năng suất lao động tốt hơn, sau đó mọi người cần thay đổi và thích nghi.
“Niềm tin công nghệ chào đời là để xử lý những nỗi đau của doanh nghiệp và giải phóng người lao động khỏi công việc chân tay sẽ là nhân tố quyết định dẫn đến thành đạt trong chuyển đổi số của doanh nghiệp”, Quân nói.
Ngô Minh Quân là một trong 10 lãnh đạo công nghệ trẻ được tôn vinh tại diễn đàn CTO Summit 2021 của Tin Công Nghệ ngày 25/11.
Khương Nha
Chuyển đổ số, Ngô Minh Quân, Rikkeisoft, Công nghệ, Chân dung
Nội dung Trăn trở về chuyển đổi số cho Việt Nam của giám đốc 33 tuổi – Tin Công Nghệ Số hóa được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi: Sửa máy tính ITS. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho suamaytinhits.com để điều chỉnh. suamaytinhits.com tks.
